Blij in de Bijlmer
Als dertien jarige kwam ik in 1972 met mijn ouders, broertjes en zusje in de Bijlmer terecht. Er was niets; geen winkelcentrum, geen metro, geen recreatie, geen vriendjes of vriendinnetjes. Wel prachtige zonsonder-gangen waar ik toen, met de tranen in mijn ogen van eenzaamheid, geen enkele waardering voor kon opbrengen. Maar de Bijlmer groeide en ik groeide mee. Inmiddels heb ik de Bijlmermeer leren waarderen. Vanuit onze riante huis-kamer in Grubbehoeve kijken we op het park neer. De bomen ruisen in de wind en de vogels bevechten hun plek tussen de takken. Hier en daar ontwaren we zelfs een paar parkieten die zich in onze vrije natuur goed kunnen handhaven. In de vijver drijven zwanen en rondom vreten de ganzen het grasveld kaal. Daarachter trainen hardlopers op de atletiekbaan. Flatgebouwen vormen in samenspel met prachtige wolkenpartijen de skyline. Geen auto te bekennen, wel fietsers en af en toe een brommer die de stilte verstoort.
Met de metro zijn we binnen twintig minuten op het CS, binnen vijf minuten in winkelcentrum De Amsterdam-se Poort. Aan de kop van Grubbehoeve staat een cultureel educatief centrum en Swazoom organiseert in de wijk fantastische activiteiten en cursussen voor jong en oud. Recreatiegebied ‘De Gaasperplas’ waar in de ja-ren tachtig de Floriade was, is op loopafstand. Langeafstandwandelingen zoals het Trekvogelpad, het Floris V-pad en de Amsterdamse Ommegang schampen Grubbehoeve.
Er is ook veel mis, dat wel. Want wonen in een flat eist een sociaal woongedrag waar niet iedereen zich aan houdt. De in verhouding hoge werkloosheid en daarmee de armoede is eveneens een probleem. Ook leven in een muliticulturele samenleving is niet altijd even mak-kelijk. Maar het is lang niet zo erg als de media met alle negatieve en stigmatiserende publi-citeit ons wil laten geloven. Van een slechte naam kom je niet snel af, zelfs niet als op zonnige dagen de Bijlmer in een gezellig vakantieland verandert.
Verpaupering, slecht onderhoud en gebrek sociaal beheer vormden een probleem. Onkunde of desinteresse van de woningcorporatie en de ruimtelijke vernieuwingsplannen van het stadsdeel deden een aantal initiatiefnemers besluiten het heft in eigen hand te nemen. Om meer invloed te krijgen op de directe woon- en leefomgeving werd het plan opgevat om in het Bijlmermuseum een flatgebouw te kopen. Kopers hebben meer macht. Daarvoor werd de vereniging ‘Koop je Eigen Bijlmer’ opgericht en een deel van Grubbehoeve werd aan mensen verkocht die achter het oorspronkelijke Bijlmer-concept staan: geen benauwde laagbouwstraatjes met postzegeltuintjes maar wonen in een autovrij park en collectieve ruimtes waar men elkaar kan ontmoeten.
Hoewel de renovatie officieel nog moest starten, verhuisde ik begin 2003 van Gouden Leeuw naar Grubbehoeve. Nu wordt om ons heen gesloopt, gebouwd, een container is tijdelijk ons entree, het maaiveld is één grote bouwput en het is niet altijd leuk om vanaf zeven uur ’s morgens in het lawaai van bouwvakkers te zitten. Meer dan de helft van de flat is onbewoond. Potentiele kopers haken af omdat ze nu niet kunnen zien hoe het straks wordt. Er staan ook nog aardig wat koopappartementen leeg. Wij hopen met dit verhaal twijfelaars te kunnen overtuigen. Wonen in Grubbehoeve is een feest.
Sinds vorig jaar wonen Leen en ik samen in Grubbehoeve. Ons vijfkamer appartement ziet er prachtig uit. Het is ruim, licht en het uitzicht is geweldig mooi. Een aantal muren zijn wegge-broken zonder afbreuk te doen aan initimiteit. In de hal heb ik over de hele muur een moza-iek aangebracht. Een therapeutische bezigheid om van het roken af te komen. Ik heb er drie-kwart jaar over gedaan maar rook nog steeds. Het was hard werken om de woning te krijgen zoals we het hebben wilden. Alle bouwtechnische werkzaamheden zijn onder toeziend oog van Henno, die aan het begin van de flat woont, door professionals gedaan. Binnen hebben we vrijwel alle deuren en drempels weggehaald en op de vloer ligt een prachtig houten vloer die we via Filip, die samen met Mike op de achtste etage woont, voor een redelijk bedrag hebben kunnen kopen.
Boven ons wonen Sonja en Peter. We kennen elkaar bijna dertig jaar. We hebben heel wat lief en leed gedeeld en ze behoren tot de kern van onze vriendenkring. Een etage onder ons hebben Evie en Lisette hun appartementen. Van Lisette hebben we aardig wat kunst dat de inrichting van onze woning smoel geeft.
De kinderen van Max en Inez kennen we vanaf hun geboorte, Cesar van de tiende etage maakte het bruidsboeket voor de trouwerij van Maarten en Lida die op de zevende wonen, en op de zesde woont mijn allerbeste vriendin Trijntje. Truus van de tiende hebben we getroost toen ze problemen had op haar werk, we hebben meegeleefd toen Romi van de zesde haar baan kwijtraakte. Jan, Johnny, grote John, Frankie, Koert, Rinie, David, Lot, Mark, Gerda, Jenny, Gijs, Roxane, Saskia, Rob, Tobias, Chantal, andere Jan, Elena, Lynn, Dorothy … In Grubbehoeve kennen we bijna iedereen zonder dat het be-klemt. De privacy wordt gerespecteerd.
Veel van hen kennen wij dankzij de collectieve ruimte van Grubbehoeve. Een ontmoetings-plaats voor de buurt die door vrijwilligers wordt gerund. Er was een kinderhuiskamer, filmzaal, buurtrestaurant De Blauwe Zaal, café De Nachtegaal en een galerie. De collectieve ruimte is wegens de renovatie tijdelijk gesloten. Niet alles komt terug want een deel wordt bedrijfsruimte en krijgt daarmee jammer genoeg een andere bestemming. Inmiddels worden er herinrich-tingsplannen voor wat overblijft gemaakt want het behoud van de collectieve ruimte is sociaal gezien van groot belang. Deze voorziening voorkomt dat bewoners in een isolement terecht komen en er is een zekere mate van sociale controle. George die dagelijks kwam en plotseling wegbleef is net op het nippertje in coma thuis gevonden. Maud is er opgevangen toen ze door haar vriend in elkaar geslagen werd, kinderen konden er schuilen als hun ouders niet thuis waren. Toen de binnenstraat met een gasexplosie werd bedreigd konden bewoners er de nacht doorbrengen. De collectieve ruimte van Grubbehoeve heeft tijdens de Bijlmerramp in 1992 in de opvang een belangrijke rol gespeeld. Slachtoffers en buurtbewo-ners hebben de eerste uren na de ramp de collectieve ruimte als toevluchtsoord gebruikt. De collectieve ruimte is dus meer dan ontmoeting en recreatie, ze is bovenal een veilige haven voor bewoners uit de buurt. Kiezen voor Grubbehoeve is dus ook onvoorwaardelijk kiezen voor de collectieve ruimte.
Onze woning is op de keuken na helemaal klaar. Bezoekers die voor het eerst komen, houden hun hart vast als ze Grubbehoeve naderen. Wie wil er nu in zo’n gribus wonen. Zodra ze bij ons binnenkomen zijn ze zichtbaar verrast. Zonder uitzondering verbazen ze zich over onze gigantisch mooie ruime woning en vragen welke binnenhuisarchitect we hebben ingehuurd. Volgens planning is in 2007 de renovatie voltooid. In de bouw is echter niets zeker dus het kan ook nog wel wat langer duren. Wij maken ons daar niet echt druk over want zodra Grubbehoeve klaar is, wonen wij op de mooiste plek van Amsterdam.
Karin D. Moor
City the New Bijlmer
Verguisd en Gekwetst
Ik vond er slechts geluk en jou